به گزارش پایگاه خبری دیبا خبر به نقل از ایرنا، بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) یکی از مهمترین بیماری های ویروسی واگیر دامی است که در سالهای گذشته موجب بروز تلفات در بین علفخواران وحشی کشور شده است.
بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک، متاثر از ویروسی با واگیری سریع بین جمعیت گوسفند و بز است که نخستین بار در کشور آفریقایی ساحل عاج گزارش یا مشاهده شد و این بیماری بیشتر در آفریقا، هند، خاورمیانه و ایران اتفاق میافتد که به آن، بیماری طاعون بزی هم میگویند.
علایم بروز بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک با شروع ناگهانی تب، ریزش ترشحات از چشم و بینی، زخم دهان، تنگی نفس، اسهال بدبو و سرفه است و دام مبتلا به شدت لاغر و تلف میشود.
سازمان دامپزشکی کشور همه ساله واکسیناسیون دام های اهلی را در دستور کار خود دارد اما از آنجا که ورود دامها و گله های اهلی به مناطق حفاظت شده ، استفاده دامهای اهلی و علفخواران وحشی از آبشخورها و مراتع مشترک ، تماس با علفخواران وحشی و تردد دامهای اهلی غیر واکسینه و مشکوک به بیماری در زیستگاهها وجود دارد، نمیتوان از بروز این بیماری صد درصد جلوگیری کرد.
امسال هم با توجه کمبود بارش ها و بروز پدیده خشکسالی ، احتمال سرایت و گسترش بیشتر این بیماری در میان وحوش وجود دارد.
اقدامات کنترلی
به گفته مسئولان حوزه محیط زیست ، اقدامات لازم برای مهار بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش توسط ادارات کل حفاظت محیط زیست استانها و با تلاش محیط بانان و کارشناسان و با همکاری دامپزشکی ها تداوم دارد تا از بروز تلفات بیشتر جلوگیری شود.
رییس گروه بیماری های حیات وحش در سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص شناسایی بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش گفت: تعداد موارد بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش در سالجاری تاکنون نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
سیامک مسعودی به تلفات علفخواران وحشی در اثر طاعون نشخوارکنندگان کوچک در سال جاری هم اشاره کرد و افزود: تعداد تلفات علفخواران وحشی در اثر این بیماری در سال جاری و تا کنون نسبت به سال گذشته کاهش داشته و در مجموع در استان هایی که طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش آنها شناسایی شده، تاکنون لاشه بیش از ۱۳۰ راس از علفخواران وحشی جمع آوری و امحاء بهداشتی و گزارش شده است.
به گفته رییس گروه بیماری های حیات وحش، افزایش پایش و رصد وضعیت گونه های جانوری بخصوص علفخواران وحشی در منطقه، اعزام دامپزشک ، بازدید مشترک از منطقه با دامپزشکی، قرنطینه کردن محدوده، کنترل تردد و پیگیری واکسیناسیون دام های اهلی از طریق دامپزشکی، جمع آوری و امحاء بهداشتی لاشه ها با رعایت شیوه نامه های بهداشتی، تداوم ضد عفونی آبشخورها و استمرار فعالیت ها تا مهار بیماری از اقدامات انجام شده در استان ها است .
جداسازی آبشخورهای دام اهلی از حیات وحش، اطلاع رسانی به موقع به اداره کل دامپزشکی استان برای نمونه برداری از لاشه، پیگیری واکسیناسیون مستمر دام های اهلی از طریق دامپزشکی و اعلام فهرست مناطق تحت حفاظت به سازمان دامپزشکی، اعلام تلفات و یا موارد مشکوک به بیماری در حیات وحش به دامپزشکی و قرنطینه دام های اهلی به خصوص دام های کوچ رو از دیگر مواردی است که پیگیری می شود.
طاعون نشخوارکنندگان بی خطر برای انسان
در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر آلودگی برخی از کل و بز های وحشی در برخی از مناطق حفاظت شده کشور توسط سازمان محیط زیست منتشر شده و نگرانی نسبت به انتقال آن به دام های اهلی را در میان دامداران و دوستداران محیط زیست بر انگیخته است.
بر اساس اعلام متخصصان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی این بیماری قابل انتقال به انسان نیست و عامل آن با عامل بیماری طاعون انسانی که از موش و به وسیله ککها به انسان منتقل میشود، متفاوت است.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت : طاعون نشخوارکنندگان کوچک برای انسان خطری ندارد و دستورالعمل های کنترل این بیماری تدوین و برای اجرا به ادارات کل استانها ابلاغ شده است.
شهاب الدین منتظمی در پی انتشار اخباری درباره شیوع این بیماری در برخی مناطق ضمن تکذیب ادعاها درباره واگیردار بودن این بیماری و خطر سرایت آن به انسان، افزود: به دنبال دریافت گزارشهایی مبنی بر تلفات جمعیت قوچ، میش و کل و بز در استانهای مازندران، البرز و خراسان شمالی هماهنگیهایی انجام شد و از همکاران درخواست شد برای نمونه برداری و ارسال لاشه های درگیر با این بیماری به سازمان دامپزشکی و آزمایشگاههای مربوطه اقدامات لازم را انجام دهند.
وی درباره اقدامات فوری برای کنترل این بیماری هم گفت: افزایش گشت زنی در مناطق اعلام شده برای کنترل و پیدا شدن لاشه ها ،ضد عفونی کردن آبشخورها و محل تلاقی عبور و مرور گله دام های اهلی از اقدامات پیشگیرانه در این راستا است و و از مردم خواست در صورت مشاهده تلفات وحوش به ادارات محیط زیست استان اعلام کنند.
آخرین وضعیت و روند بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش استان ها را در تولیدات زیر می خوانیم :
هشدار دامپزشکی در خصوص خطر سرایت طاعون به دامپروری های مازندران
مدیر کل دامپزشکی مازندران با اظهار اینکه تلف شدن ۲ راس کل در اثر بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در منطقه جنگلی دلیر مرز بین مازندران و استان البرز مورد تایید قرار گرفته است، نسبت به خطر احتمالی سرایت این بیماری به دامپروری استان هشدار داد.
دکتر محمد حسن گلپایگانی با تاکید بر این نکته که منشا بیماری طاعون نشخوار کنندگان ویروسی است که فقط نشخوارکنندگان کوچک از جمله گوسفند ، بز و حیوانات خانگی را درگیر می کند و اصلا قابلیت سرایت به انسان را ندارد ، افزود: این بیماری سه روز گذشته دربین چند گونه از حیوانات وحشی کل و بز در منطقه طالقان استان البرز مشاهده شد و مورد تایید قرار گرفته است .
وی افزود: از آن جایی که واکسیناسیون علیه یک میلیون و و ۲۰۰هزار راس از دام های کوچک استان انجام شده و از طرفی کوچ دامداران ازمناطق ییلاقی به قشلاق در مناطق کوهستانی تقریبا به اتمام رسیده است در این زمینه اصلا نگرانی وجود ندارد.
وی در عین حال از همه دامداران مازندران خواست تا اگر حتی یک راس از دام خود رابه هر دلیلی واکسن نزده اند ، با مراجعه به دامپزشکی شهرستان نسبت به تزرق واکسن رایگان دام خود اقدام کنند.
طبق آمار رسمی سه هزار و ۸۰۰ خانوار عشایر بومی و یک هزار و ۶۰۰ خانوار عشایر غیر بومی با حدود ۲ میلیون ۴۰۰ هزار واحد دامی سبک و سنگین در استان مازندران زندگی میکنند.
شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در منطقه شکار ممنوع طالقان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز با اشاره به مشاهده تعدادی لاشه گونه کل و بز وحشی در منطقه شکار ممنوع طالقان، گفت: شیوع دوباره بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش طالقان تایید شد.
در روزهای گذشته محیط بانان منطقه شکار ممنوع طالقان حین گشت و کنترل و سرکشی زیستگاههای حیات وحش، تعدادی لاشه مربوط به گونه کل و بز را مشاهده کردند که نتایج حاصل از بررسی ها، حکایت از تلفات حیات وحش در اثر شیوع دوباره بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک دارد.
به دنبال این گزارش ، برنامه های پایش منطقه و بهره گیری از ظرفیت جوامع محلی تشدید و کار نمونه برداری و آزمایشات تشخیصی توسط دامپزشکی البرز انجام شد.
همچنین با توجه به سابقه شیوع بیماری در طالقان نیروهای یگان حفاظت در آماده باش کامل قرار گرفتند و از ظرفیت ،توان و امکانات دستگاه ها برای همکاری با محیط زیست برای کنترل این بیماری نیز بهره گرفته شده است .
گزارش ها حاکی است که علاوه بر البرز، استان های همجوار نیز درگیر این بیماری شدهاند و به جهت پیشگیری به موقع از شیوع بیماری، محیط بانان در حال انجام پایشهای منطقه هستند و در زمان حاضر میزان تلفات حیات وحش در این منطقه، بیش از ۹ راس کل و بز بوده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز در ادامه در مورد اقدامات پیشگیرانه و کنترلکننده صورت گرفته و برای مقابله با این بیماری اظهارکرد: هماکنون با همکاری ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی در حال خروج دام از منطقه هستیم و اداره دامپزشکی نیز واکسیناسیون تکمیلی دامهای منطقه را در اولویت قرار داده است.
حکیمی گفت: محیط بانان در منطقه در حال شناسایی مناطق آلوده، سوزاندن لاشه ها و امحای بهداشتی آنها و همچنین ضد عفونی کردن آبشخورها هستند و اگر شیوع بیماری در استان پیشگیری نشود بدلیل تردد دام های اهلی در منطقه و زمان خروج دامهای عبوری، شاهد تلفات گسترده ای خواهیم بود .
بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در سال ۹۴ حدود ۲۰۷ تلفات راس وحوش و در سال ۹۷ حدود ۲۸ راس کل و بز وحشی را در منطقه شکار ممنوع طالقان تلفات برجای گذاشت.
واکسینه کردن ۷۳۰ هزار دام سبک علیه بیماری طاعون در تهران
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان تهران با بیان اینکه بیماری طاعون یک بیماری ویروسی واگیردار است که فقط نشخوارکنندگان کوچک یا دام سبک شامل گوسفند و بز به آن مبتلا می شوند،گفت: ۷۳۰ هزار دام سبک علیه بیماری طاعون در استان واکسینه شده اند.
مهدی سلوکانه افزود: بهترین راه مقابله با بیماری های ویروسی، پیشگیری از طریق واکسیناسیون به موقع و دقیق نشخوارکنندگان کوچک یا دام های سبک قبل از شروع فصول بارانی به صورت سالانه است.